postgresql/doc/FAQ_turkish

		PostgreSQL için Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
                                       
   Son güncelleme : 19.05.2003 Cuma 05:03

   Bruce Momjian (pgman@candle.pha.pa.us)
   Çeviren : Devrim GÜNDÜZ (devrim@gunduz.org), Nicolai Tufar (ntufar@yahoo.com), Volkan Yazıcı (volkany@celiknet.com)
   
   Bu belgenin en güncel hali, http://www.gunduz.org/seminer/pg/FAQ_turkish ve 
   http://www.PostgreSQL.org/docs/faq-turkish.html 
   adreslerinde gorülebilir.
   
   Platforma özel sorularınız, 
   http://www.PostgreSQL.org/users-lounge/docs/faq.html adresinde yanıtlanır.
     _________________________________________________________________
   
                             Genel Sorular
                                      
   1.1) PostgreSQL nedir? Nasıl okunur?
   1.2) PostgreSQL' in hakları nedir?
   1.3) PostgreSQL, hangi Unix platformlarında çalısır?
   1.4) Hangi Unix olmayan uyarlamaları bulunmaktadır?
   1.5) PostgreSQL'i nereden indirebilirim?
   1.6) Desteği nereden alabilirim?
   1.7) En son sürümü nedir?
   1.8) Hangi belgelere ulasabilirim?
   1.9) Bilinen hatalar ya da eksik özelliklere nereden ulasabilirim?
   1.10) Nasıl SQL ögrenebilirim?
   1.11) PostgreSQL 2000 yılına uyumlu mudur?
   1.12) Geliştirme takımına nasıl katılabilirim?
   1.13) Bir hata raporunu nasıl gönderebilirim?
   1.14) PostgreSQL, diger DBMS'lerle nasıl karşılaştırılabilir?
   1.15) PostgreSQL'e maddi açıdan nasıl destek olabilirim?
   
                      Kullanıcı/istemci Soruları
                                      
   2.1) PostgreSQL icin ODBC sürücüleri var mı?
   2.2) PostgreSQL'i web sayfalarında kullanabilmek için hangi araçlar bulunmaktadır?
   2.3) PostgreSQL'in grafik kullanıcı arabirimi var mıdır? 
        Report generator var mıdır? Gömülü sorgu dili arabirimi var mıdır?
   2.4) PostgreSQL ile iletişimi kurabilmek için hangi dilleri kullanabilirim?
   
                   Yönetimsel Sorular
                                      

   3.1) PostgreSQL'i, /usr/local/pgsql dizininden başka dizinlere nasıl kurabilirim?
   3.2) Postmaster'i baslattıgımda, Bad System Call ya da core dumped mesajı 
	alıyorum. Neden?
   3.3) Postmaster'i başlattığımda, IpcMemoryCreate hatası alıyorum. Neden?
   3.4) Postmaster'i başlattığımda, IpcSemaphoreCreate hatası alıyorum. Neden?
   3.5) Diğer bilgisayarların benim PostgreSQL veritabanı sunucuma bağlantılarını nasıl 
	kontrol edebilirim?
   3.6) Veritabanı motorunu daha iyi başarım icin nasıl ayarlayabilirim?
   3.7) Hangi hata ayıklama özellikleri bulunmaktadır?
   3.8) Bağlanmaya çalışırken, neden "Sorry, too many clients" hatasını alıyorum?
   3.9) pgsql_tmp dizininin içindeki dosyalar nelerdir?
   3.10) PostgreSQL sürümlerini yükselmek için neden bir dump/reload işlemi gerçekleştirmek 
	zorundayım?

                        İşletimsel Sorular
                                      
   4.1) Binary cursor ve normal cursor arasındaki fark nedir?
   4.2) Sorgunun sadece ilk birkaç satırını nasıl SELECT edebilirim?
   4.3) psql'in içinde gördüğüm tabloların ya da diğer şeylerin listesini nasil alabilirim?
   4.4) Bir tablodan bir kolonu nasıl kaldırabilirim?
   4.5) Bir satır, tablo ve veritabanı icin en fazla büyüklük nedir? 
   4.6) Tipik bir metin dosyasındaki veriyi saklamak için ne kadar disk alanı gereklidir?
   4.7) Veritabanında hangi tablo ya da indexlerin tanımlandıgını nasıl görebilirim?
   4.8) Sorgularım cok yavaş, ya da indexlerimi kullanmıyorlar. Neden?
   4.9) Query-optimizer in sorgularımı nasıl değerlendirdigini, işleme soktuğunu nasıl görebilirim?
   4.10) R-tree index nedir?
   4.11) Genetic Query Optimizer nedir?
   4.12) Düzenli ifade (Regular Expression) aramalarını ve büyük/küçük harfe duyarsız aramaları nasil yapabilirim?
	Bu büyük(küçük harfe duyarlı aramalar için indeksi nasil kullanabilirim?

   4.13) Bir sorguda, bir alanın "NULL" olduğunu nasıl ortaya çıkarabilirim?
   4.14) Çesitli karakter tipleri arasındaki farklar nelerdir?
   4.15.1) Nasıl serial/otomatik artan(auto-incrementing) bir alan yaratabilirim?
   4.15.2) SERIAL girişinin değerini nasıl alabilirim?
   4.15.3) currval() ve  nextval() diğer kullanıcılara sorun yaratmaz mı?
   4.15.4) Neden sequence sayıların transaction işleminin iptalinden sonra yeniden kullanılıyor? Neden sequence/SERIAL 
	kolonumdaki sayılarda atlamalar oluyor?
   4.16) OID nedir? TID nedir?
   4.17) PostgreSQL' de kullanılan bazı terimlerin anlamları nelerdir?
   4.18) Neden  "ERROR: Memory exhausted in AllocSetAlloc()"? hatasını alıyorum?
   4.19) Hangi PostgreSQL sürümünü çalıstırdığımı nasıl görebilirim?
   4.20) Neden large-object işlemlerim, "invalid large obj descriptor"? hatasını veriyor?
   4.21) Şu andaki zamanı öntanımlı değer olarak kabul eden kolonu nasıl yaratırım?
   4.22) Neden IN kullanan subquerylerim çok yavaş?
   4.23) Outer join işlemini nasıl yapabilirim?
   4.24) Aynı anda birden fazla veritabanında nasıl işlem yapabilirim?
   4.25) Bir fonksiyondan nasıl çoklu satır ya da kolon döndürebilirim?
   4.26) Neden Pl/PgSQL fonksiyonları içinden güvenli bir şekilde tablo yaratma/kaldırma işlemlerini yapamıyoruz?
   4.27) Hangi replikasyon seçenekleri bulunmaktadır?
   4.28) Hangi şifreleme seçenekleri bulunmaktadır?
	
	PostgreSQL Özelliklerini Genişletmek
                                      
   5.1) Kullanıcı-tanımlı bir fonksiyon yazdım. psql'de çalıştırdığım zaman neden 
	core dump ediyor?
   5.2) PostgreSQL'e nasıl yeni veri tipleri/fonksiyonlar ekleyebilirim?
   5.3) Bir tuple döndürmek için bir C fonksiyonunu nasıl yazarım?
   5.4) Bir kaynak dosyasında değisiklik yaptım. Yeniden derlememe rağmen 
	değişiklik geçerli olmuyor. Neden?
     _________________________________________________________________
   
                             Genel sorular
                                      
    1.1) PostgreSQL nedir?
    
   PostgreSQL, Post-Gres-Q-L olarak okunur.
   
   PostgreSQL, yeni-nesil VTYS arastırma prototipi olan POSTGRES veritabanı 
   yönetim sisteminin geliştirilmesidir. POSTGRES' in zengin veri 
   tiplerini ve güçlü veri modelini tutarken, SQL'in geliştirilmis alt kümesi 
   olan PostQuel dilini kullanır. PostgreSQL ücretsizdir ve kaynak kodu açık dağıtılır.

   PostgreSQL, PostgreSQL gelistirme listesine üye olan bir ınternet gelistirici
   takımı tarafından geliştirilir. Şu andaki koordinatör, Marc G. Fournier 
   (scrappy@PostgreSQL.org). (Bu takıma nasıl katılacagınızı ögrenmek için  
   1.6 numaralı maddeyi okuyunuz.) Bu takım, tüm PostgreSQL gelişiminden sorumludur.

   PostgreSQL 1.01 sürümünün yazarları Andrew Yu ve Jolly Chen idi. Bunların dısında bir kaç kisi de uyarlama,
   hata ayıklama ve kodun gelistirilmesi için çalısmıstı. PostgreSQL'in türedigi orijinal Postgres kodu, 
   lisans, lisansüstü ve akademisyenler tarafindan, Professor Michael Stonebraker ) University of
   California, Berkeley) koordinatörlügünde yazılmıstır.
   
   Berkley'deki yazılımım adı Postgres idi. SQL uyumlulugu 1995'te eklenince, adı Postgres 95
   oldu. 1996 yılının sonlarında adı PostgreSQL olarak degistirildi.
   
       1.2) PostgreSQL'in hakları nedir?
       
   PostgreSQL Data Base Management System
   
   Portions copyright (c) 1996-2002, PostgreSQL Global Development Group
   Portions Copyright (c) 1994-6 Regents of the University of California
   
   Permission to use, copy, modify, and distribute this software and its
   documentation for any purpose, without fee, and without a written
   agreement is hereby granted, provided that the above copyright notice
   and this paragraph and the following two paragraphs appear in all
   copies.
   
   IN NO EVENT SHALL THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA BE LIABLE TO ANY PARTY
   FOR DIRECT, INDIRECT, SPECIAL, INCIDENTAL, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES,
   INCLUDING LOST PROFITS, ARISING OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE AND
   ITS DOCUMENTATION, EVEN IF THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA HAS BEEN
   ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE.
   
   THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA SPECIFICALLY DISCLAIMS ANY WARRANTIES,
   INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES OF
   MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. THE SOFTWARE
   PROVIDED HEREUNDER IS ON AN "AS IS" BASIS, AND THE UNIVERSITY OF
   CALIFORNIA HAS NO OBLIGATIONS TO PROVIDE MAINTENANCE, SUPPORT,
   UPDATES, ENHANCEMENTS, OR MODIFICATIONS.
   
   Üstteki metin klasik açık-kod lisansı olan BSD lisansıdır. Kaynak kodun nasıl 
   kullanılabileceğine dair sınırlamaları yoktur. Bu lisansi seviyoruz ve değiştirme 
   niyetimiz bulunmamaktadır.
   
       1.3) PostgreSQL, hangi Unix platforlarında çalısır?
    
   Genel olarak, modern bir Unix-uyumlu platform PostgreSQL'i çalıstıracaktır.
   Ayrıntılı bilgi için kurulum belgelerine bakabilirsiniz
   
       1.4) Hangi Unix olmayan uyarlamaları bulunmaktadır?
    
   İstemci
   
   libpq C kütüphanesini, psql ve diger arabirimleri ve binary dosyaları, MS
   Windows ortamlarında çalısması için derlemeniz mümkündür. Bu örnekte  istemcide
   MS Windows çalısıyor ve desteklenen Unix platformlarından birinde çalısan PostgreSQL
   sunucuna TCP/IP ile baglanmaktadır. Dağıtım içindeki win31.mak dosyası ile,
   Win32 libpg kütüphanesi ve psql yaratabilirsiniz. PostgreSQL aynı zamanda ODBC
   istemcileri ile haberlesebilmektedir.

   Sunucu

   Veritabanı sunuucsu Cygwin kullanarak Windows NT, 2K ya da XP üzerinde calistirilabilir.
   Dagıtım içindeki pgsql/doc/FAQ_MSWıN dosyasını ya da web sitemizdeki MS Windows FAQ'u
   inceleyebilirsiniz. 
	
   Doğal Windows NT/2000/XP portu için şu anda çalışmalar devam etmektedir. Windows sürümü  
   hakkında güncel bilgi için, http://techdocs.postgresql.org/guides/Windows adresini 
   ziyaret edebilirsiniz.
 	
   Ayrıca, http://forge.novell.com adresinde Novell Netware 6 portu bulunmaktadır.  

       1.5) PostgreSQL'in nereden indirebilirim?
    
   PostgreSQL için ana anonim ftp sitesi ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub ' dur.
   Yansılar için, ana web sayfamıza bakabilirsiniz.
   
   1.6) Desteği nereden alabilirim?
    
   Ana e-posta listesi : pgsql-general@PostgreSQL.org. PostgreSQL konusundaki tartısmalara
   açıktır. Üye olmak için, asagıdaki satırları e-postanizin body kısmına (konu kısmına degil)
   yazıp, pgsql-general-request@PostgreSQL.org adresine gönderin:

    subscribe
    end

   Aynı zamanda, bir digest listesi bulunmaktadır. Bu listeye üye olmak için, 
    pgsql-general-digest-request@PostgreSQL.org adresine, body kısmında
   
    subscribe
    end

   yazan bir e-posta atmanız yeterli olacaktır.

   Digest postalar, ana liste 30k civarında e-postaya ulastiginda üyelere gönderilmektedir.

   Buglar için bir e-posta listesi bulunmaktadır. Bu listeye üye olmak için,
   email to pgsql-bugs-request@PostgreSQL.org adresine, body kısmında

    subscribe
    end

    yazan bir e-posta atmanız yeterli olacaktır.

   Aynı zamanda, gelistiriciler için tartısma listesi bulunmaktadır. Bu listeye üye olmak
   için,  pgsql-hackers-request@PostgreSQL.org adresine,  body kısmında

    subscribe
    end

   yazan bir e-posta atmanız yeterli olacaktır.

   Bunun dısındaki e-posta listelerine ve PostgreSQL hakkında bilgiye, PostgreSQL WWW 
   ana sayfasından ulasabilirsiniz:
   
     http://www.PostgreSQL.org

   Aynı zamanda, EFNet üzerinde, #PostgreSQL adlı bir ıRC kanalı bulunmaktadır. Bunun için,
    irc -c '#PostgreSQL' "$USER" irc.phoenix.net Unix komutunu kullanabilirsiniz.
   
   Ticari destek veren firmaların listesine,

   http://www.postgresql.org/users-lounge/commercial-support.html
 
   adresinden ulasabilirsiniz.
   
       1.7) En son sürümü nedir?
    
   PostgreSQL'in son sürümü 7.3.3'tür. 

   Her 4 ayda major release çıkarılması planlanmaktadır.
   
       1.8) Hangi belgelere ulasabilirim?
    
   Dağıtımın icinde, kitapciklar, kitapcik sayfalari ve bazi küçük örnekler verilmektedir.
   /doc dizinine bakınız. Ayrica, bu el kitapçıklarını online olarak
   http://www.PostgreSQL.org/docs/ adresinden inceleyebilirsiniz. 

   http://www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html ve http://www.commandprompt.com/ppbook 
   adreslerinde PostgreSQL kitapları bulunmaktadır. PostgreSQL kitablarının listesine, 
   http://www.ca.PostgreSQL.org/books/ adresinden ulaşaiblirsiniz. Ayrıca, PostgreSQL 
   konusundaki teknik makalelere de http://techdocs.PostgreSQL.org/ adresinden 
   ulaşabilirsiniz.

   psql'in, \d ile baslayan veri tipler, operatorler, fonksiyonlar, aggregateler,vb. ile 
   ilgili güzel komutları vardır.
   
   Web sitemiz daha fazla belgeyi içermektedir.
   
       1.9) Bilinen hatalar ya da eksik özelliklere nereden ulasabilirim?
    
   PostgreSQL SQL-92 uyumlugugu icindedir, standartlardan fazla da özellikleri
   bulunmaktadır. Bilinen hatalar, eksik özellikler ve gelecek ile ilgili planlar için
   TODO listesine bakınız.
   
       1.10) Nasıl SQL ögrenebilirim?
    
   http:/www.PostgreSQL.org/docs/awbook.html adresindeki kitap SQL ögretecektir.
   http://www.commandprompt.com/ppbook adresinde de bir baska PostgreSQL kitabı bulunmaktadır.

   http://www.intermedia.net/support/sql/sqltut.shtm,
   http://ourworld.compuserve.com/homepages/graeme_birchall/HTM_COOK.HTM
   http://sqlcourse.com ve http://sqlcourse2.com adreslerinde de güzel belgeler bulunmaktadır.

   Bir başkası da,  http://members.tripod.com/er4ebus/sql/index.htm adresinde bulunan
   "Teach Yourself SQL in 21 Days, Second Edition" kitabıdır.
   
   Bazı kullanıcılarımız da şu kitabı önermektedirler: 
	The Practical SQL Handbook, Bowman, Judith S., et al.,Addison-Wesley. Others 
	like The Complete Reference SQL, Groff et al., McGraw-Hill.    

   1.11) PostgreSQL 2000 yılına uyumlu mudur?
    
   Evet. 
   
       1.12) Gelistirme takımına nasıl katılabilirim?
    
   Öncelikle, en son kaynak kodunu indirin ve web sitemizdeki ya da dagıtımın içindeki 
   PostgreSQL Developer belgesini okuyun. Ardindan, pgsql-hackers ve pgsql-patches 
   listelerine üye olun. Üçüncü olarak da, pgsql-pacthes listesine yüksek kalitede 
   yamalar gönderin.

   PostgreSQL CVS arsivine erisim izni olan, 10 kadar gelistirici bulunmaktadir.
   Hepsi defalarca, diger kisilerin yaptigindan cok daha  yüksek-kaliteli patchler 
   gondermislerdir. Ayrica biz de bu gelistiricilerin ekledikleri yamalarin yüksek
   kalitede olduguna güveniyoruz.
   
       1.13) Bir hata raporunu nasıl gönderebilirim? 

  PostgreSQL BugTool sayfasina gidiniz. O sayfada bir bug bildirmek icin neleri 
  yapmanız gerektigi anlatilmistir.
   
  Ayrıca, ftp://ftp.PostgreSQL.org/pub ftp adresimizde, yeni bir PostgreSQL sürümü 
  ya da yamasi olup olmadigini kontrol ediniz.
   
       1.14) PostgreSQL, diger DBMS'lerle nasıl karsilastırılabilir?
    
   Bir yazilimin gücünü ölçmek için çesitli yollar vardir: Yazilimin özellikleri, 
   basarımı, güvenilirligi, destegi ve ücreti.
   
   Özellikler

   PostgreSQL mevcut büyük ticari veritabanlarinin, transaction, subselect, 
   trigger, view, foreign key referential integrity ve sophisticated locking gibi
   tüm özelliklerine sahiptir. Onlarin sahip olmadiklari, kullanici-tanimli tipler 
   (user-defined types), rules, inheritance  ve lock cakısmalarini düsürmek icin 
   multi-version uyumluluk özellikleri bulunmaktadir.
          
   Performans (Başarım)

   PostgreSQL, diğer ticari ve açık kaynak kodlu veritabanlarıyla yakın başarımı sağlar. 
   Bazı açılardan daha hızlıdır, diğer açılardan da yavaştır. MySQL ya da daha zayıf 
   veritabanları ile karşılaştırıldığında,insert/update islemlerinde, transaction bazlı 
   çalıstığımız için daha yavaşız. MySQL, yukarıdaki "Özellikler" kısmında belirtilenlerden
   hiç birine sahip değildir. Biz, başarımımızı her sürümde arttırsak da, esneklik ve 
   gelişmiş özellikler için yapılanmıs durumdayız . PostgreSQL'i MySQL ile karşılaştıran  
   şu web sitesine bakabilirsiniz: http://openacs.org/why-not-mysql.html
          
   Güvenilirlik
   DBMSlerin güvenilir olması gerketigi, yoksa degerleri olmayacagini düsünüyoruz
   Çok iyi test edilmis, dengeli çalısan minimum sayıda hata içeren kod sunmaya çalısıyoruz.
   Her bir sürüm en az 1 aylık beta testlerinden geçirilmektedir. Sürüm geçmişine bakarsanız,
   üretime hazır, dengeli ve kararlı kodlar sundugumuzu görebilirsiniz. Bu alanda, diger 
   veritabanı yaZılımlarına üstünlügümüz olduguna inanmaktayız

   Destek
   E-posta listemiz, olusan herhangi bir sorunu çözebilecek büyük sayıda kullanıcı
   ve gelistirici grubunu içerir. Sorununuz için, en az bir ticari veritabanı kadar
   rahat çözüm bulabilirsiniz. Gelistiricilere, kullanıcı grubuna, belgelere ve
   kaynak koda direk olarak erisebilme, PostgreSQL destegini, diger DBMSlere göre daha
   önemli kılar. Gereksinimi olanlara, ticari destek verilebilir. (Destek için 1.6 bölümüne bakınız.)
          
   Fiyat
   Ticari ve ticari olmayan tüm kullanımlarınız için PostgreSQL ücretsizdir. Kodumuzu, yukarıda belirtilen
   BSD-stili lisanstaki sınırlamalar hariç, ürününüzün içine ekleyebilirsiniz.
          
       1.15) PostgreSQL'e maddi açıdan nasıl destek olabilirim?
    
   PostgreSQL, 1996 yılından beri 1.sınıf altyapıya ashiptir. Bunun için, yıllar boyu çalısıp bu altyapıyı
   olusturup yöneten Marc Fournier'e tesekkürler.

   Bir açık kaynak kodlu proje için, kaliteli altyapı çok önemlidir. Bu altyapı, projenin
   kesilmesini önler ve projenin ilerlemesini hızlandırır.
   
   Tabii ki bu altyapı ucuz degildir. ıslerin yürümesi için çeşitli yılık ve anlık 
   harcamalarımız olmaktadır. Eger siz ya da sirketinizin bu çabamıza bagısta 
   bulunabilecek parası varsa, lütfen http://www.pgsql.com/pg_goodies adresine 
   gidiniz ve bagısta, hibede bulununuz.

   Web sayfasının PostgreSQL, ınc.' den bahsetmesine ragmen, "katkıda bulunanlar" 
   (contributors) maddesi sadece PostgreSQL projesini desteklemek içindir ve belirli bir 
   sirketin para kaynagı degildir. isterseniz, baglantı adresine bir çek gönderebilirsiniz.

   ____________________________________________________________________________
   
                      Kullanıcı/istemci Soruları
                                      
   2.1) PostgreSQL icin ODBC sürücüleri var mı?
    
   iki tane ODBC sürücüsü bulunmaktadır:  PsqlODBC ve OpenLink ODBC.
   
   PsqlODBC'i http://gborg.postgresql.org/project/psqlodbc/projdisplay.php adresinden 
   indirebilirsiniz.
  
  OpenLink ODBC http://www.openlinksw.com adresinden alınabilir.Bu sürücü,
  kendi standart ODBC istemci yazılımı ile çalıstığından, destekledikleri 
  her platformda (Win, Mac, Unix, VMS) PostgreSQL ODBC bulunmalidir.
   
  Ücretsiz sürümü olmakla beraber, ticari kalitede destek almak isteyenlere satmak isteyeceklerdir. 
  Sorularınızı lütfen postgres95@openlink.co.uk adresine gönderiniz.
   
        2.2) PostgreSQL'i web sayfalarında kullanabilmek için hangi araçlar bulunmaktadır?

   http://www.webreview.com adresinde, arka planda veritabanı çalıstıran Web sayfaları
   için giris seviyesinde bilgi bulunmaktadır.
   
   Web ile bütünlesme için, PHP mükemmel bir arabirim sunar. http://www.php.net .
   
   Karmaşık sorunlar için, çoğu kisi Perl arabirimini ve  CGI.pm  ya da mod_perl kullanır.
   

       2.3) PostgreSQL'in grafik kullanıcı arabirimi var mıdır? 
    
   Çeşitli grafik arabirimlerimiz bulunmaktadır. Bunların arasında, PgAccess (http://www.pgaccess.org),
   PgAdmin II (http://www.pgadmin.org, sadece Win32 için), RHDB Admin (http://sources.redhat.com/rhdb/ )
   ve Rekall (http://www.thekompany.com/products/rekall/) bulunmaktadır. Ayrıca, PostgreSQL için web
   tabanlı bir arabirim olan PHPPgAdmin (  http://phppgadmin.sourceforge.net/ ) bulunmaktadır.
   
   Daha ayrıntılı liste için http://techdocs.postgresql.org/guides/GUITools adresine bakabilirsiniz.

       2.4) PostgreSQL ile iletişimi kurabilmek için hangi dilleri kullanabilirim?

     * C (libpq)
     * Embedded C (ecpg)
     * Java (jdbc)
     * Python (PyGreSQL)
     * TCL (libpgtcl)

     Diğerleri için, http://gborg.postgresql.org adresindeki Drivers/Interfaces bölümüne 
     bakabilirsiniz.
     _________________________________________________________________
   
                       Yönetimsel Sorular
                                      
   3.1) PostgreSQL'i, /usr/local/pgsql dizininden baska dizinlere nasıl kurabilirim?
    
   configure betigini çalıstırırken, --prefix seçenegini veriniz.
   
       3.2) postmaster'i baslattıgımda, a Bad System Call ya da core dumped mesajı 
	alıyorum. Neden?
    
   Bunun birçok nedeni olabilir. Ancak ilk kontrol edilmesi gereken sey, çekirdeginize
   System V uzantılarının kurulu olup olmadıgını kontrol etmek olabilir. PostgreSQL 
   shared memory ve semaphores için çekirdek destegine gereksinim duyar.

       3.3) postmaster'i baslattıgımda, a ıpcMemoryCreate hatası alıyorum. Neden?
    
   Ya çekirdeginizde shared memory desteginiz düzgünce yapılandırılmamıstır, ya da 
   çekirdeginizdeki mevcut shared memory miktarını büyütmeniz gerekecektir. Gereksinim
   duyacagınız miktar, mimarinize ve postmaster için ayarladıgınız tampon ile backend 
   islemi sayısına baglıdır. Tüm sistemler için, tamponlar ve islemlerde öntanımlı sayılarla,
   ~ 1MB kadar yere gereksinmeniz olacaktir.PostgreSQL Administrator's Guide' a, shared memory 
   ve semaphorelar  hakkındaki ayrıntılı bilgi için bakabilirsiniz.

       3.4) postmaster'i baslattıgımda, a ıpcSemaphoreCreate hatası alıyorum. Neden?
    
   Eger hata, "ıpcSemaphoreCreate: semget failed (No space left on device)" ise, 
   çekirdeginiz yeterli semaphore ile yapılandırılmamıs demektir. Postgres, her 
   bir potansiyel backend için bir semaphore gereksinmesi duyar. Geçici bir çözüm, 
   postmasterı backend islemleri için daha az miktarda sınırla baslatmak olabilir. 
   -N i varsaılan deger olan 32'den küçük bir degerle baslatınız. Daha kalıcı bir 
    çözüm, çekirdeğinizin SEMMNS ve SEMMNI parametrelerini yükseltmek olacaktır.
   
   Çalışmayan semaphorelar ağır veritabanı islemlerinde çökme yaratabilirler.

   Eger hata mesajınız baska birsey ise, çekirdeginizde semaphore destegini 
   yapılandırmamıs olabilirsiniz. Shared memory ve semaphorelar hakkındaki daha 
   ayrıntılı bilgi için PostgreSQL Administrator's Guide'a bakabilirsiniz.
   
       3.5) Diger bilgisayarların benim PostgreSQL veritabanı sunucuma baglantılarını 
	nasıl kontrol edebilirim?
    
   Ön tanımlı olarak, PostgreSQL sadece yerel makineden Unix domain sockets kullanarak 
   baglanılmasına izin verir. Diger makineler, postmaster'a -i etiketini geçirmezseniz 
   ve $PGDATA_pg_hba.conf dosyasını düzenleyerek  host-based authentication'a 
   olanak vermezseniz, baglantı yapamayacaklardır. 
   
       3.6) Veritabani motorunu daha iyi basarim icin nasil ayarlayabilirim?
  
   Indexler sorguları hızlandırabilir. EXPLAIN komutu, PostgreSQL'in sorgunuzu nasıl
   yorumladığını ve hangi indexleri kullandigini görmenize izin verir.

   Eğer cok fazla INSERT islemi yapiyorsaniz, bunları büyük bir toplu islem dosyasi kullanıp
   COPY komutu ile veritabanina girmeyi deneyiniz. Bu, tekil ıNSERTlerden daha hızlıdır.
   ikinci olarak,  BEGıN WORK/COMMıT transaction blogu içinde olmayan  ifadeler kendi 
   transactionlarindaymis gibi düsünülür. Çoklu ifadeleri tek bir transaction bloğu içinde 
   yapabilirsiniz. Bu, transaction overheadini düşürecektir. Tek bir 
   transaction bloğu içinde  birden çok ifadeyi çalıştırmayı 
   deneyebilirsiniz. Bu, transaction overhead ini düşürür.
   
   Çeşitli ayarlama seçenekleri mevcuttur. fsync() işlemini, postmaster'ı -o -F seçeneği ile 
   başlatarak devre dışı bırakabilirsiniz. Bu işlem, fsync()'lerin her transactiondan sonra 
   diske flush etmesini engelleyecektir.

   Aynı zamanda, postmaster'i -B seçeneği ile başlatıp, backend işlemleri tarafından kullanılan 
   shared memorf buffers sayılarını arttırabilirsiniz. Eger bu parametreyi çok yüksek tutarsanız, 
   çekirdeğinizin shared memory bölgesindeki limiti aşma olasılığınız yüzünden postmaster 
   başlayamayabilir. Her bir tampon (buffer) 8K'dır. Öntanımlı sayı ise 64 tampondur.
   
   Aynı şekilde, backend'in -S seçeneğini geçici sıralamalar için backend süreçleri tarafından
   kullanılacak hafızayı arttırmak amacıyla kullanabilirsiniz. -S seçeneği kilobayt cinsinden değer alır 
   ve ön tanımlı değeri 512'dir (512 K)
     
   Tablolardaki veriyi bir indekse eşlemek amacıyla gruplama için CLUSTER komutunu kullanabilirsiniz.
   Ayrıntılı bilgi için CLUSTER komutunun yardım sayfasına bakabilirsiniz.

       3.7) Hangi hata ayıklama özellikleri bulunmaktadır?

   PostgreSQL, hata ayıklama amacıyla kullanılabilecek durum bilgisi rapor eden çeşitli 
   özeliklere sahiptir.
 
   Öncelikle, configure betiğini --enable-cassert seçeneğiyle çalıştırırsanız, bir çok assert() backend calışmasını 
   gözlemler ve beklenmeyen bir durumda programı durdurur.

   Postmaster ve postgres çeşitli hata ayıklama seçeneklerine sahiptir. Öncelikle, 
   postmaster'i başlattığınızda, standart çıktıyı ve hataları bir log dosyasına 
   yönlendirdiğinize emin olun:

    cd /usr/local/pgsql
    ./bin/postmaster >server.log 2>&1 &

    Bu işlem PostgreSQL ana dizinine server.log dosyası yerleştirecektir. Bu dosya sunucunun 
    yaşadığı sorunlar ya da hatalar hakkında yararlı bilgiler içerir. -d seçeneği, hata 
    ayıklama seviyesini belirten bir rakam ile kullanılır. Yüksek hata ayıklama 
    seviyelerinin büyük log dosyaları oluşturacağını unutmayınız.
  
    Eğer postmaster çalışmıyorsa, postgres backend'ini komut satırından çalıştırabilir ve SQL ifadenizi
    direk olarak yazabilirsiniz. Bu sadece hata ayıklama amacıyla önerilir. Burada, noktalı virgülün değil de
    yeni bir satırın sorguyu sonlandırdığını unutmayınız. Eğer hata ayıklama sembolleri ile derlediyseniz,
    ne olduğunu görmek için bir hata ayıklayıcı kullanabilirsiniz. backend postmasterdan başlatılmadığından,
    eşdeğer bir ortamda çalışmamaktadır ve locking/backend etkileşim sorunları artabilir.
   
    Eğer postmaster çalışıyorsa, bir pencerede psql'i çalıştırın ve psql tarafından kullanılan postgres sürecinin süreç 
    numarasını (PID) bulun. Postgres süreci ile ilişkilendirmek için bir hata ayıklarıcı kullanın. Sorguları psql 
    aracılığı ile çalıştırabilirsiniz. Eğer postgres başlangıcında hata ayıklamak istiyorsanız, PGOPTIONS="-W n" 
    seçeneğini ayarlayabilir ve psql'i başlatabilirsiniz. Bu işlem, başlangıcın n saniye kadar gecikmesini 
    sağlayacaktır; böylece hata ayıklayıcıyı sürece ilişkilendirdikten sonra başlangıç sürecinin devam etmesini 
    sağlayabilirsiniz.

    postgres programı hata ayıklama ve başarım ölçümleri için -s, -A ve -t seçeneklerine sahiptir.
      
       3.8) Baglanmaya çalısıken, neden "Sorry, too many clients" hatasını alıyorum?
    
   Postmaster'in  eşzamanlı olarak başlatabileceği backend süreçleri sınırlarını 
   arttırmanız gerekmektedir.
   
   Ön tanımlı değer 32 süreçtir. Bunu, postmaster'i uygun -N değeri ile ya da 
   postgresql.conf dosyasını düzenleyerek yeniden başlatmakla arttırabilirsiniz.

   Eğer -N değerini 32'den büyük yapacaksanız, aynı zamanda -B değerini de değiştirmeniz
   gerektiğini unutmayın. -B -N'nin en az 2 katı kadar olmalıdır; daha iyi başarım için 
   bu sayıyı daha da arttırmalısınız. Yüksek sayıdaki backend süreçleri için, çeşitli çekirdek yapılandırma
   parametrelerini arttırmanız gerekecektir. Yapılması gerekenler, SHMMAX, SEMMNS, SEMMNI, NPROC, MAXUPRC ve 
   açılabilecek dosyaların maksimum sayısı olan NFILE ve NINODE değerlerini karıştırmaktır. Bunun nedeni, PostgreSQL'in 
   izin verilen backend süreçlerinin sayısı üzerinde bir sınırı olmasıdır. Böylelikle sistem kaynaklarının dışına 
   çıkılmayacaktır.

   PostgreSQL'in 6.5 sürümüne kadar, en fazla backend sayısı 64 idi ve bunu değiştirmek için 
   include/storage/sinvaladt.h dosyası içindeki MaxBAckendid sabitini değiştirdek sonra 
   yazılımı yeniden derlemek gerekiyordu.
   
   	3.9) pgsql_tmp dizinin içindeki dosyalar nelerdir?
    
   Sorgu çalıstırıcı (query executer) tarafından yaratılan geçici dosyalardır. Örnegin,
   bir sıralama ORDER BY ile yapilacaksa ve sıralama backend'in -s parametresinin izin
   verdiginden daha fazla alana gereksinim duyuyorsa, ekstra veriyi tutmak için geçici
   dosyalar yaratılır.

   Geçici dosyalar, eger sıralama sırasında backend göçmezse otomatik olarak silinecektir.
   Eger çalısan durumda bir backendiniz yoksa, pg_tempNNN.NN dosyalarını silmeniz güvenlidir..

   3.10) PostgreSQL sürümlerini yükselmek için neden bir dump/reload işlemi gerçekleştirmek zorundayım?

   PostgreSQL takımı ara sürümlerde sadece küçük değişiklikler yapmaktadır; bu yüzden 7.2 
   sürümünden 7.2.1'e yükseltmek dump/restore işlemi gerekmemektedir. Ancak, esas sürümlerde 
   (örnek: 7.2'den 7.3'e) çoğunlukla sistem tablolarının ve veri dosyalarının iç yapısı 
   değiştirilir. Bu değişiklikler çoğunlukla karmaşıktır; dolayısıyla veri dosyalarının 
   geriye dönük uyumluluğu işlemlerini yapmıyoruz. Dump işlemi, veriyi genel biçimde 
   alacağından yeniden yükleme esnasında veri, yeni iç biçime uygun şekilde 
   yerleştirilecektir.

   Disk biçiminin değişmediği sürümlerde, pg_upgrade betiği güncellemenin bir dump/restore 
   gerektirmeden yapılmasını sağlayacaktır. pg_upgrade betiğinin o sürüm için bulunup 
   bulunmadığını sürüm notları içinde bulabilirsiniz.

     _________________________________________________________________
   
			İşletimsel Sorular

                                      
       4.1) Binary cursor ve normal cursor arasindaki fark nedir?
    
   DECLARE yardım sayfasina bakiniz.
   
       4.2) Sorgunun sadece ilk birkaç satırını nasil SELECT edebilirim?
	    
   FETCH yardım sayfasina bakiniz, aya da  SELECT ... LIMIT.... kullanınız.
   
   The entire query may have to be evaluated, even if you only want the
   first few rows. Consider a query that has an ORDER BY. ıf there is an
   index that matches the ORDER BY, PostgreSQL may be able to evaluate
   only the first few records requested, or the entire query may have to
   be evaluated until the desired rows have been generated.
   
       4.3) psql'in içinde gördügüm tablolarin ya da diger seylerin listesini nasil alabilirim?
    
   pgsql/src/bin/psql/describe.c içindeki psql kaynak kodunu okuyabilirsiniz. Bu kod, 
   psql'in \ ile baslayan komutlarının çıktısını olusturan SQL komutlarini içerir. Aynı 
   zamanda, psql'i -E seçeneği ile başlatıp, verdiğiniz komutları çalıştırmak için yaptığı 
   sorguların çıktılarını görebilirsiniz.

       4.4) Bir tablodan bir kolonu nasıl kaldırabilirim?
    
   Bu özellik (ALTER TABLE DROP COLUMN)  7.3 sürümü ile gelmiştir. Eski sürümlerde 
   aşağıdakileri uygulamalısınız: 

    BEGIN;
    LOCK TABLE old_table;
    SELECT ...  -- select all columns but the one you want to remove
    INTO TABLE new_table
    FROM old_table;
    DROP TABLE old_table;
    ALTER TABLE new_table RENAME TO old_table;
    COMMIT;

       4.5) Bir satır, tablo ve veritabanı icin en fazla büyüklük nedir? 
  
    Sınırlar:   
 
    Veritabani icin en fazla büyüklük nedir?			Sınırsız (4 TB'lık veritabanı bulunmaktadır)
    Bir tablo icin en fazla büyüklük nedir?			16 TB
    Bir satır için en fazla büyüklük nedir?			1.6 TB
    Bir alan için en fazla büyüklük nedir?			1 GB
    Tabloda en fazla satır sayısı kaçtır?			Sınırsız
    Bir tabloda olabilecek en fazla kolon sayısı kaçtır? 	Kolon tiplerine bağlı olarak  250-1600 
    Bir tabloda olabilecek en fazla index sayısı kaçtır?	sınırsız

   Tabii ki bunlar aslinda sınırsız degildir. Burada belirtilen sınırlar, fiziksel 
   sınırların haricindeki sınırlardır. Boş disk alanı, hafıza/takas alanı na bağlı 
   sınırlamalar vardır. Başarım, sınır değerlere yaklastıkça, ya da değerler cok büyük 
   olduğunda düşebilir.
   
   Bir tablo için büyüklük sınırı olan 16 TB, işletim sisteminin büyük dosya desteği olup
   olmamasından bağımsızdır. Büyük tablolar, 1 GB'lik dosyalarda saklandığı için, dosya 
   sistemi sınırlarınin bir önemi yoktur.
   
   Tablo ve kolon sayısı büyüklükleri, ön tanımlı blok büyüklüğü 32k ya çıkarılarak 
   arttırılabilir.
   
      4.6) Tipik bir metin dosyasındaki veriyi saklamak için ne kadar disk alanı gereklidir?
    
   Bir PostgreSQL veritabanı, veriyi "flat" metin dosyasında saklamak için gereken 
   alanın 5 kat fazla disk alanına gereksinim duyabilir.

   Her satırında bir tamsayı ve metin (text) içeren, 100.000 satırlık bir dosya düşünün. 
   Her satırın ortalama 20 byte olduğunu farzedelim. Metin dosyası 2.8 MB olacaktır. Bu veriyi
   tutan PostgreSQL veritabanı yaklaşık 6.4 MB yer kaplayacaktır.

     36 byte: Her bir satır baslıgı (yaklasik)
   + 24 byte: Bir tamsayı (int) alani ve bir metin (text) alanı 
   +  4 byte: Sayfada tuple a pointer
   ----------------------------------------
    64 byte -> kayıt basına

   PostgreSQL'de data page büyüklüğü 8192 byte (8k)dir, dolayısıyla:

   8192 byte -> page basına
   -------------------------  =  Her bir veritabani page i başına 128 satır (yaklaşık)
     Satır basına 64 byte

   100000 veri satırı
   --------------------  =  782 veritabanı sayfası
       128 satır

    782 veritabanı sayfası * sayfa başına 8192 byte =  6,406,144 bytes (6.4 MB)

   Indexler cok fazla yere gereksinim duymazlar, ama indexlenmis veriyi tutacaklarından
   büyük olabilirler.
   
   NULL değerler bitmapler içinde tutulur; dolayısıyla çok az yer kaplarlar.

       4.7) Veritabanında hangi tablo ya da indexlerin tanımlandıgını nasil görebilirim?
    
    psql, bu tür bilgileri göstermek için, \ ile başlayan bir çok komut sunmaktadır. 
    \? komutu ile bu komutları görebilirsiniz. Ayrıca, bunları açıklayan ve pg_ ile başlayan 
    çok sayıda sistem tablosu bulunmaktadır. Aynı zamanda, psql -l ile tüm veritabanlarını 
    listeyelebirsiniz.
   
   Ayrıca, pgsql/src/tutorial/syscat.source kodunu inceleyebilirsiniz. Bu dosya, veritabanı 
   sistem dosyalarindan bilgiyi almak için gereksinim duyulan  bir çok SELECTleri gösterir.

    4.8) Sorgularım cok yavaş, ya da indexlerimi kullanmıyorlar. Neden? 

 Indexes are not automatically used by every query. Indexes are only used if the table is larger than a minimum size,
and the query selects only a small percentage of the rows in the table. This is because the random disk access caused
by an index scan can be slower than a straight read through the table, or sequential scan.

To determine if an index should be used, PostgreSQL must have statistics about the table. These statistics are
collected using VACUUM ANALYZE, or simply ANALYZE. Using statistics, the optimizer knows how many rows are in the
table, and can better determine if indexes should be used. Statistics are also valuable in determining optimal join
order and join methods. Statistics collection should be performed periodically as the contents of the table change.

Indexes are normally not used for ORDER BY or to perform joins. A sequential scan followed by an explicit sort is
usually faster than an index scan of a large table.
However, LIMIT combined with ORDER BY often will use an index because only a small portion of the table is returned.
In fact, though MAX() and MIN() don't use indexes, it is possible to retrieve such values using an index with ORDER
BY and LIMIT:

    SELECT col
    FROM tab
    ORDER BY col [ DESC ]
    LIMIT 1;

   Eğer optimizer'in sequential scan işleminde hata yaptığını düşünüyorsanız, SET enable_seqscan TO 'off' 'u kullanınız 
   ve index scan'in hala hızlı olup olmadığını görmek için testler yapınız.

   LIKE ya da ~ gibi operatorler kullaniyorsanız, indeksler sadece aşağıdaki koşullarda kullanılabilir:

    * Arama dizininin başı, dizinin başı ile bağlanmalıdır. Yani, 
	  o LIKE sorguları % ile başlamamalıdır.
	  o Düzenli ifade sorguları ^ işe başlamamalıdır.
    * Arama metni bir karakter sınıfı ile başlayamaz. Örnek: [a-e]
    * ILIKE ve ~* gibi  büyük/küçük harfe duyarsız  aramalar indekslerden yararlanmazlar. Onun yerine, bölüm 4.12'de 
anlatılan fonksiyonel indeksleri kullanabilirsiniz.
    * initdb sırasında öntanımlı C localei kullanılmalıdır.

 4.9) query-optimizer in sorgularımı nasıl değerlendirdiğini, işleme soktuğunu nasıl görebilirim?
    
   EXPLAIN yardım sayfasına bakınız.	
   
       4.10) R-tree index nedir?

   An R-tree index is used for indexing spatial data. A hash index can't handle range searches. A B-tree index only
handles range searches in a single dimension. R-trees can handle multi-dimensional data. For example, if an R-tree
index can be built on an attribute of type point, the system can more efficiently answer queries such as "select all
points within a bounding rectangle."

The canonical paper that describes the original R-tree design is:

Guttman, A. "R-trees: A Dynamic Index Structure for Spatial Searching." Proceedings of the 1984 ACM SIGMOD Int'l Conf
on Mgmt of Data, 45-57.

Bu paperi, Stonebraker'ın "Readings in Database Systems" kitabında bulabilirsiniz.

Built-in R-trees can handle polygons and boxes. In theory, R-trees can be extended to handle higher number of
dimensions. In practice, extending R-trees requires a bit of work and we don't currently have any documentation on
how to do it.
    
       4.11) Genetic Query Optimizer nedir?
  
   GEQO modülü, Genetic Algorith(GA) kullanılarak tablolar birleştirildiğinde sorgu optimizasyonunu hızlandırır. 
   It  allows the handling of large   join queries through nonexhaustive search.
   
    4.12) Düzenli ifade (Regular Expression) aramalarını ve büyük/küçük harfe duyarsız aramaları nasil yapabilirim?
	Bu büyük(küçük harfe duyarlı aramalar için indeksi nasil kullanabilirim?
    
   ~ operatörü düzenli ifade eşleşmesi ve ~*  büyük/küçük harfe duyarsız düzenli ifade eşleşmesi yapar.
   Büyük/küçük harfe duyarlı olan LIKE'in  büyük/küçük harfe duyarsız olan biçini ILIKE'tır ve PostgreSQL
   7.1 sürümü ile birlikte gelmiştir.
     
   Büyük-küçük harfe duyarsız eşitlik karşılaştırmaları aşağıdaki gibi ifade edilir:

    SELECT *
    FROM tab
    WHERE lower(col) = 'abc'

   Bu standart bir indeks yaratmayacaktır. Ancak eğer fonksiyonel bir indeks yaratırsanız; o kullanılacaktır:

    CREATE INDEX tabindex on tab (lower(col));

    4.13)  Bir sorguda, bir alanin "NULL" oldugunu nasil ortaya çıkarabilirim?
    
   Kolonu, IS NULL ve IS NOT NULL ile test edebilirsiniz.
   
       4.14) Çesitli karakter tipleri arasındaki farklar nelerdir?
    
Veri Tipi	İç Adı              Not
--------------------------------------------------
VARCHAR(n)      varchar         boyut en büyük uzunluğu verir; sadece verilen kadar veri tutulur.
CHAR(n)         bpchar          belirtilen uzunlupa kadar sonuna  boşluk eklenir.
TEXT            text            uzunlukta herhangi bir üst sınır yoktur. 
BYTEA           bytea           variable-length byte array (null-byte safe)
"char"          char            bir karakter 

İç adları (internal name) sistem kataloglarını ve bazı hata meajlarını incelerken göreceksiniz.
  
   İlk dört veri tipi "varlena" tipidir (yani, diskteki ilk 4 bayt uzunluktur; devamı da veridir.) Dolayısıyla,
   Böylece, kullanılan gerçek alan, belirtilen alandan biraz daha büyüktür. Ancak, bu veri tipleri, sıkıştırılmaya tabi 
   tutulabilir; dolayısıyla disk alanı beklenilenden kücük olabilir. VARCHAR(n) büyüklüğü artabilen ama en büyük 
   uzunluğu sınırlı oan verileri saklamak için en uygun yöntemdir. TEXT, 1 GB büyüklüğe kadar olan verileri tutmak için 
   kullanılır.

   CHAR(n), aynı uzunluktaki dizilerin saklanması için kullanımır. CHAR(n) belirtilen uzunluğa kadar boşluk ile 
   doldurur; ancak VARCHAR(n) sadece verilen karakterleri saklar.BYTEA binary veri saklamak içindir; ayrıca "NULL" bayt 
   içeren değerleri de saklar. Burada anlatılan üç veri tipi de benzer başarım karakteristiklere sahiptir.
   
       4.15.1) Nasil serial/otomatik artan(auto-incrementing) bir alan yaratabilirim?
    
     PostgreSQL'de SERIAL veri tipi vardır. Bu veri tipi bir sequence ve kolon üzerinde bir indeks yaratır.

    Örnek, aşağıdaki sorgu:

    CREATE TABLE person (
        id   SERıAL,
        name TEXT
    );

    buna çevrilir:

    CREATE SEQUENCE person_id_seq;
    CREATE TABLE person (
        id   ıNT4 NOT NULL DEFAULT nextval('person_id_seq'),
        name TEXT
    );
    CREATE UNIQUE ıNDEX person_id_key ON person ( id );

  Sequenceler hakkında daha fazla bilgi için create_sequence yardım sayfasına bakabilirsiniz. Her satırın OID alanını 
  tekil bir sayı olarak alabilirsiniz. Ancak, veritabanınızın dump'ını alıp yeniden yüklerseniz, OID değerlerini
  koruyabilmek için pg_dump'ın -o parametresini ya da "COPY WITH OIDS" seçeneğini kullanmanız gerekecektir.
   
   4.15.2) SERIAL girişinin degerini nasil alabilirim?
    
One approach is to retrieve the next SERIAL value from the sequence object with the nextval() function before
inserting and then insert it explicitly. Using the example table in 4.15.1, an example in a pseudo-language would
look like this:

    new_id = execute("SELECT nextval('person_id_seq')");
    execute("INSERT INTO person (id, name) VALUES (new_id, 'Blaise Pascal')");

You would then also have the new value stored in new_id for use in other queries (e.g., as a foreign key to the
person table). Note that the name of the automatically created SEQUENCE object will be named
<table>_<serialcolumn>_seq, where table and serialcolumn are the names of your table and your SERIAL column,
respectively.

 Alternatif olarak, atanmış SERIAL değerini, değer girildikten sonra currval() fonksiyonu ile alabilirsiniz:

    execute("INSERT INTO person (name) VALUES ('Blaise Pascal')");
    new_id = execute("SELECT currval('person_id_seq')");

  Son olarak, ön tanımlı değeri bulmak için INSERT ifadesinden dönen OID değerini kullanabilirsiniz; ancak bu
  en az taşınabilir çözüm olacaktır. Perl'de, Edmund Mergl'in DBD:Pg mödülü ile birlikte DBI kullanarak, oid değeri
  $sth->execute() çalıştırıldıktan sonra $sth->(pg_oid_status) ile alınabilir.

       4.15.3) currval() ve  nextval() diger kullanicilara sorun yaratmaz mı?
    
   Hayır. curval(), tüm kullanıcılar degil, backend tarafından atanan geçerli  
   degeri döndürür.
   
      4.15.4) Neden sequence sayıların transaction işleminin iptalinden sonra yeniden kullanılıyor? Neden sequence/SERIAL 
		kolonumdaki sayılarda atlamalar oluyor?

   Uyumluluğu arttırmak için, sequence değerleri çalışan transactionlara gerektiği şekilde aktarılır ve transaction 
   bitene kadar o değer kilitlenmez. Bu, iptal edilen transaction işlemleri nedeniyle boşluklara neden olur. 

    4.16) OID nedir? TID nedir?
    
   OıDs are PostgreSQL's answer to unique row ids. Every row that is
   created in PostgreSQL gets a unique OıD. All OıDs generated during
   initdb are less than 16384 (from backend/access/transam.h). All
   user-created OıDs are equal to or greater than this. By default, all
   these OıDs are unique not only within a table or database, but unique
   within the entire PostgreSQL installation.
   
   PostgreSQL uses OıDs in its internal system tables to link rows
   between tables. These OıDs can be used to identify specific user rows
   and used in joins. ıt is recommended you use column type OıD to store
   OıD values. You can create an index on the OıD field for faster
   access.
   
   OıDs are assigned to all new rows from a central area that is used by
   all databases. ıf you want to change the OıD to something else, or if
   you want to make a copy of the table, with the original OıDs, there is
   no reason you can't do it:
        CREATE TABLE new_table(old_oid oid, mycol int);
        SELECT old_oid, mycol ıNTO new FROM old;
        COPY new TO '/tmp/pgtable';
        DELETE FROM new;
        COPY new WıTH OıDS FROM '/tmp/pgtable';

   OıDs are stored as 4-byte integers, and will overflow at 4 billion. No
   one has reported this ever happening, and we plan to have the limit
   removed before anyone does.
   
   TIDs are used to identify specific physical rows with block and offset
   values. TıDs change after rows are modified or reloaded. They are used
   by index entries to point to physical rows.
   
       4.17) PostgreSQL'de kullanılan bazı terimlerin anlamları nelerdir?
    
   Kaynak kodun bir kısmı ve eski belgeler, daha genis kullanım alanı olan terimleri
   kullanırlar. Bunların bazıları:

     * table, relation, class
     * row, record, tuple
     * column, field, attribute
     * retrieve, select
     * replace, update
     * append, insert
     * OID, serial value
     * portal, cursor
     * range variable, table name, table alias

  Genel veritabanı terimleri,

    http://hea-www.harvard.edu/MST/simul/software/docs/pkgs/pgsql/glossary/glossary.html
   adresinde bulunabilir.
   
       4.18) Neden  "ERROR: Memory exhausted in AllocSetAlloc()"? hatasını alıyorum?
    
   Sisteminizde sanal belleginizi tüketmis olabilirsiniz, ya da çekirdeginiz
   belli kaynaklar icin düşük bir sınıra sahip olabilir. postmasteri baslatmadan önce 
   asagidakileri deneyebilirsiniz:

    ulimit -d 262144
    limit datasize 256m

   Kabuğunuza bağlı olarak, bunlardan sadece biri olumlu sonuç verecektir, ama
   bu işlem veri segment sınırınızı arttıracak, ve belki de sorgunuzun tamamlanmasını
   saglayacaktır. Bu komut, varolan isleme (current process) ve komut çalıstırıldıktan
   sonraki tüm alt islemlere uygulanir. Eger SQL istemcinizle, backendin çok fazla veri 
   döndürmesi nedeniyle bir sorun yasıyorsanız, bunu istemciyi baslatmadan önce deneyiniz.
   
       4.19) Hangi PostgreSQL sürümünü çalıstırdıgımı nasil görebilirim?
    
   psql arabiriminde, select version(); yazınız.
   
   4.20) Neden large-object islemlerim, "invalid large obj descriptor"? hatasını veriyor?

   Large object islemlerinizin uclarina, yani  lo_open ... lo_close komutlarının çevresine, 
    BEGIN WORK ve COMMIT koymanız gerekmektedir;

   Eger ODBC gibi bir istemci arabirimi kullanıyorsanız, auto-commit'i kapatmanız gerekebilir.
   
   4.21) Su andaki zamanı öntanımlı deger olarak kabul eden How do ı create a column that will default to the current time?
    
   Alttakini kullanabilirsiniz:

   CURRENT_TIMESTAMP:
	CREATE TABLE test (x int, modtime timestamp DEFAULT CURRENT_TIMESTAMP );

   4.22) Neden IN kullanan subquerylerim çok yavas?
    
   Currently, we join subqueries to outer queries by sequentially scanning the result of the subquery for 
   each row of the outer query. IN' i EXISTS ile değiştirerek bir çözüme ulaşılabilir.

SELECT *
    FROM tab
    WHERE col1 ıN (SELECT col2 FROM TAB2)

   to:
SELECT *
    FROM tab
    WHERE EXıSTS (SELECT col2 FROM TAB2 WHERE col1 = col2)

   Bu sınırlamayı ilerdeki sürümlerimizde düzeltmeyi planlamaktayız.
   
       4.23) Outer join islemini nasil yapabilirim?
    
   PostgreSQL outer joins islemlerini SQL standartlarını kullanarak gerçeklestirmektedir.
   Asagida 2 örnek bulunmaktadır:

    SELECT *
    FROM t1 LEFT OUTER JOıN t2 ON (t1.col = t2.col);

   ya da 

    SELECT *
    FROM t1 LEFT OUTER JOıN t2 USıNG (col);

   Bu özdes sorgular t1.col ' i  t2.col'ye join ederler ve aynı zamanda t1'deki unjoined satırları 
   (t2'de eslenmenis olanlarla) döndürürler. RıGHT JOıN t2'nin unjoined satırlarını ekleyecektir.
   Bir FULL join, eşleşmiş btün satırları ve t1 ile t2'den tüm bağlanmamış (unjoined) satırları alır.
   OUTER sözcüğü seçimseldir ve LEFT, RIGHT ve FULL join işlemlerinde olduğu kabul edilir. Sıradan 
   join işlemleri INNER join olarak adlandırılır.

   Önceki sürümlerde, OUTER JOINler UNION ve NOT IN kullanılarak simüle edilebiliyordu. Örneğin, tab1 
   ve tab2'yi birleştirirken, aşağıdaki sorgu iki tablonun dıştan bağlanmasını sağlar:

    SELECT tab1.col1, tab2.col2
    FROM tab1, tab2
    WHERE tab1.col1 = tab2.col1
    UNION ALL
    SELECT tab1.col1, NULL
    FROM tab1
    WHERE tab1.col1 NOT ıN (SELECT tab2.col1 FROM tab2)
    ORDER BY col1

       4.24) Ayni andan birden fazla veritabaninda nasil islem yapabilirim?
    
   Mevcut veritabanınız dısındaki baska bir veritabanınızı sorgulamanızın bir yolu bulunmamaktadır.
   bunun nedeni, PostgreSQL'in veritabanına özel sistem katalogları yüklemesidir. Bu nedenle, 
   cross-database bir sorgunun nasil davranacagını kestirmek zordur.
   
   contrib/dblink fonksiyon çağrılarını kullanarak cross-database sorgulara izin verid. Tabii ki, 
   bir istemci degisik veritabanlarına aynı anda erisim saglayabilir ve bilgiyi bu sekilde
   birlestirebilir.

   4.25) Bir fonksiyondan nasıl çoklu satır ya da kolon döndürebilirim?

   7.3 sürümünde, bir fonksiyondan kolaylıkla çoklu satır ya da sütun döndürebilirsiniz.

	http://techdocs.postgresql.org/guides/SetReturningFunctions.

   4.26) Neden Pl/PgSQL fonksiyonları içinden güvenli bir şekilde tablo yaratma/kaldırma işlemlerini yapamıyoruz?

   PL/PgSQL fonksiyon içerikleri cacheler. Bunun istenmeyen bir tarafı, eğer bir PL/PgSQL fonksiyonu geçici bir
   tabloya erişiyorsa ve bu tablo ileride kaldırılıp yeniden oluşturulduktan sonra fonksiyon yeniden çağrılırsa,
   fonksiyon çalışmayacaktır; çünkü cachelenmiş fonksiyon hala eski geçici tabloyu gösteriyor olacaktır. Çözüm,
   geçici tablo erişimleri için PL/PgSQL'de EXECUTE kullanmaktır. Bu, sorgunun her seferinde yeniden işlenmesini
   sağlayacaktır.

   4.27) Hangi replikasyon seçenekleri bulunmaktadır?

   Çeşitli master/slave replikasyon seçenekleri bulunmaktadır. Bunlar master veritabanının veritabanı değişikliklerini 
   yaparken, slave sunucunun sadece veritabanında okuma yapmasına izin verir. 
   http://gborg.PostgreSQL.org/genpage?replication_research sayfasının altında bunların listesini bulabilirsiniz.
   http://gborg.PostgreSQL.org/project/pgreplication/projdisplay.php adresinde, çoklu-master replikasyon çözümü 
   üzerinde çalışılıyor.

   4.28) Hangi şifreleme seçenekleri bulunmaktadır?

    * contrib/pgcrypto SQL sorgularında kullanılabilmesi için şifreleme fonksiyonları içermektedir.
    * İstemciden sunucuya iletişimi şifrelemenin tek yolu, pg_hba.conf içinde hostssl kullanmaktır.
    * Veritabanı kullanıcı adı ve şifreleri 7.3 sürümü ile birlikte otomatik olarak şifrelenirler. Önceki 
     sürümlerde, postgresql.conf içindeki PASSWORD_ENCRYPTION seçeneğini aktif hale getirmeniz gerekmektedir.
    * Sunucunun kendisini şifreli dosya sistemi üzerinde çalıştırabilirsiniz.

     _________________________________________________________________
   
    		PostgreSQL Özelliklerini Genişletmek

    5.1)  Kullanici-tanimli bir fonksiyon yazdim. psql'de çalistirdigim zaman neden core dump ediyor?
    
   Sorunun nedeni birden fazla sey olabilir. Kullanici-tanimli fonksiyonunuzu stand-alone bir programda
   calistirmayi deneyiniz.
   
    5.2) PostgreSQL'e nasil yeni tipler/fonksiyonlar ekleyeiblirim?
    
   Çalısmalarınızı pgsql-hackers e-posta listesine gönderiniz. Kodunuz incelendikten sonra
   /contrib dizinine konacaktır.
   
    5.3) Bir tuple dondürmek icin bir C fonksiyonunu nasil yazarım?
    
     PostgreSQL 7.3 sürümü ile birlikte, C, PL/PgSQL ve SQL kullanılarak tablo-döndüren 
     fonksiyonlar tamamen desteklenmektedir. Ayrıntılı bilgi için "Programmer's Guide" a 
    bakabilrisiniz. Bir örneği contrib/tablefunc içinde bulabilirsiniz.

    5.4) Bir kaynak dosyasında değişiklik yaptım. Yeniden derlememe rağmen değişiklik 
geçerli olmuyor. Neden?
    
   Makefile'lar include dosyaları için tam bir bağımlılık içermezler. 
   Öncelikle make clean, ardından da baska bir make işlemi yapmanız gerekir.
   GCC kullanıyorsaniz, configure betiğinin --enable-depend seçeneğini, derleyicinin
   bağımlılıkları otomatik olarak hesaplaması için kullanabilirsiniz.